Thông tin chi tiết
Sách cũ Cỏ Dại của nhà văn Tô Hoài, do nhà xuất bản Hà Nội phát hành năm 1944, là một trong những tác phẩm hồi ký đặc sắc nhất của văn học Việt Nam tiền chiến. Dưới hình thức tự truyện, Cỏ Dại không chỉ kể lại tuổi thơ của một đứa trẻ sinh ra trong một xóm nhỏ ngoại thành Hà Nội, mà còn làm hiện lên cả một thế giới xã hội thu nhỏ: nghèo nàn, bấp bênh, khắc nghiệt nhưng cũng tràn đầy sinh lực và chất sống.
Câu chuyện xoay quanh cái nhìn của một đứa trẻ – chính là Tô Hoài – sống cùng gia đình làm nghề thủ công, quanh quẩn với gánh hàng rong, chợ Đồng Xuân, tiếng gọi của những con hẻm, bến nước, và mùi bột nếp còn vương trên tay mẹ. Nhưng không dừng ở sự hoài niệm êm đềm, Sách cũ Cỏ Dại còn mang trong mình lớp trầm tích sâu sắc về thân phận, về bất công, và về cái nghèo – như cỏ dại, vừa mềm yếu, vừa dai dẳng bám rễ nơi bùn đất.
Tô Hoài không lý tưởng hóa ký ức, cũng không bôi đen hiện thực. Ông ghi lại bằng giọng văn vừa trong trẻo vừa khắc khoải – nơi niềm vui tuổi thơ và nỗi tổn thương lặng lẽ giao thoa. Mỗi nhân vật phụ trong truyện đều sống động như một mảnh đất riêng, khiến người đọc không chỉ xúc động mà còn thấm thía về sức mạnh sống còn của “cỏ dại” – như một ẩn dụ bền bỉ về những số phận bình dân trong dòng chảy lịch sử.
Hiện cuốn sách cũ này đang được lưu giữ tại nhà sách Bảo Khang – nơi những trang văn cũ vẫn còn nguyên hơi thở của một thời.