KÍN CỬA - SARTRE (TRẦN THIỆN ĐẠO DỊCH)

Sách cũ Kín Cửa, bản dịch của Trần Thiện Đạo từ nguyên tác Huis Clos của Jean-Paul Sartre, được nhà xuất bản Giao Điểm phát hành năm 1965, là một trong những kịch phẩm hiếm hoi thuộc dòng hiện sinh Pháp được dịch và giới thiệu tại Việt Nam trước 1975. Không sân khấu lớn, không cảnh trí hoành tráng, Kín Cửa chỉ có một căn phòng – nơi ba nhân vật bị "giam giữ vĩnh viễn" – và những cuộc đối thoại dần trở thành cuộc mổ xẻ không thương tiếc về bản thể, trách nhiệm và tự do.

Câu nói nổi tiếng của Sartre: "Địa ngục chính là người khác" (L'enfer, c'est les autres) xuất hiện trong tác phẩm này không phải để kết tội tha nhân, mà để phản chiếu sự va chạm giữa cái tôi và ánh nhìn của người khác. Khi không còn gương soi, con người soi mình trong ánh mắt của kẻ đối diện – một ánh mắt phán xét, xâm nhập, không thể trốn chạy. Ba nhân vật – Garcin, Inès và Estelle – không bị tra tấn bằng roi vọt, mà bằng chính sự hiện diện đầy ám ảnh của nhau.

Dưới bàn tay chuyển ngữ sâu sắc của Trần Thiện Đạo, vở kịch hiện lên sắc sảo, rắn rỏi và tràn đầy chất triết lý. Sách cũ Kín Cửa không chỉ là một vở kịch, mà là một biểu hiện nghệ thuật cực đoan của tư tưởng hiện sinh: nơi không có lối thoát, con người buộc phải sống thật với chính mình.

Hiện sách cũ Kín Cửa đang được lưu giữ tại nhà sách Bảo Khang – nơi lưu giữ nhiều tác phẩm triết học và văn học hiện sinh quý hiếm bằng tiếng Việt.